فرهنگ مقاومت چه جایگاهی در کتابهای کودکان دارد؟
Normal
0
false
false
false
EN-US
X-NONE
FA
معمولاً در مناسبتهای مختلفی همچون هفته دفاع مقدس، هفته بسیج، سالگرد آزادی خرمشهر و ... با این پرسش خبرنگاران مواجه میشویم که " فرهنگ مقاومت چه جایگاهی در کتابهای کودک و نوجوان ایران دارد؟ "
امسال که توفیق مسئولیت گروه داوری کودک و نوجوان جایزه شهید آوینی ( کتاب سال مقاومت) را داشتم، بیش از پیش ذهنم درگیر این مسئله شد که اگر باور داریم که فرهنگ مقاومت یکی از مهمترین شاخصهها و ممیزههای فرهنگ ملی و اولویتهای سیاستگذاری ماست، چرا بازتاب و نمود مناسبی از آن را در میان کتابهای منتشر شده توسط ناشران گوناگون کودک و نوجوان نمیبینیم.
این مسئله ابعاد مختلفی دارد ودر این یادداشت کوتاه امکان طرح آن به تفضیل نیست، اما فهرستوار به چند محور اصلی اشاره میکنم.
مهمترین نکته این است که بدانیم مفهوم و مصداق مقاومت در ادبیات کودک و ادبیات بزرگسالان متفاوت است. پس باید با جلسات کارشناسی مصادیق واقعی مفهوم مقاومت را متناسب با نیاز و درک کودک و نوجوان شناسایی و مشخص کنیم.
نکته بسیار مهم دیگر پرهیز از کارهای سفارشی، شعاری و مستقیم است. آثاری که تناسب و جذابیتی برای مخاطب کودک و نوجوان ندارد و در حقیقت مخاطب اصلی که در ذهن نویسنده و ناشر منظور بوده است نهادهای دولتی و نظامی تامینکننده هزینههای کتاب بودهاند.
مسئله دیگر اهمیت آثار ترجمه در این حوزه است. ادبیات مقاومت کودک و نوجوان در بسیاری از کشورها در مقاطع مختلف تاریخی شکل گرفته و به تجربهها و یافتههای مناسبی دست یافته که برای امروز ما نیز مفید و آموزنده است.
دیگر آن که فراموش نکنیم در شرایط امروز، شناسایی و معرفی بدترین کتابهای منتشر شده برای مخاطبان کم سن و سال با موضوع مقاومت، دفاع مقدس، انقلاب، پایداری، بیداری اسلامی و ... به اندازه شناسایی و معرفی بهترینها لازم و ضروری است. زیرا آسیبی که کتابهای ضعیف، بد و غیر کارشناسانه به ما وارد میکنند، بسیار مهم و غیر قابل اغماض است.
و در آخر آن که نهادینه کردن فرهنگ مقاومت که از مهمترین مولفههای هویت ملی مورد نظر ماست تنها با پژوهشهای میدانی و پردامنه درباره نگرشها و باورهای آینده سازان این سرزمین ممکن است.
آینده سازانی که همه آرزو داریم به هویت، ملیت، اعتقادات و داشتههای خود ببالند و در برابر هر تفکرو عامل خارجی که ارزشهای حیاتی و عمومی آنان را با تهدید روبه رو میسازد، فعالانه، آگاهانه و پر قدرت ایستادگی کنند.