seyyed ali kashefi khansari

همیشه در توصیف مقام نویسندگی شنیده‌ایم که گرچه نویسنده مثل هر انسانی روزی می‌میرد اما کتاب‌های او همچنان خوانده خواهد شد و او در میان اوراق کتابش به زندگی خود ادامه خواهد داد.

این توصیف تا حد زیادی درست است. چه بسیارند نویسندگان و شاعران و مترجمانی که ده‌ها و صدها سال از مرگشان می‌گذرد اما کتاب‌هایشان هنوز به چاپ می‌رسد و فروخته می‌شود و خوانده می‌شود.

با این حال این قاعده مطلق و عمومی نیست و نویسندگان بسیاری را دور و برمان می‌بینیم که گرچه خدا را شکر خودشان زنده و سلامتند اما کتاب‌هایشان سال‌هاست که از میان ما رفته‌اند و راهی برای دسترسی به بسیاری از کتاب‌های این نویسندگان نداریم.

دوازدهم دی‌ماه همزمان با آغاز سال نوی میلادی، سالگرد فوت مرحوم لوون (لئون) میناسیان پژوهشگر برجسته کتاب و مطبوعات ارمنی است. او در سال 1299 ش در یکی از روستاهای شهرستان فریدن به دنیا آمد و سال 1391 در اصفهان این جهان را ترک گفت و چندین و چند کتاب و مقاله پژوهشی و تاریخی به یادگار گذاشت. وی بیش از سی سال مدیر کتابخانه مرجع کلیسای وانک بود.

کیهان بچه‌ها امروز وارد شصت و نهمین سال انتشار خود شد. این یعنی امروز شاید بتوان کودکانی را یافت که مادرِبزرگ مادربزرگشان هم خواننده کیهان بچه‌ها بوده است. کیهان بچه‌ها بی‌شک یک میراث ملی است. نه تنها هیچ‌ مجله کودکی در تاریخ مطبوعات ایران چنین عمری نداشته، این استمرار در میان تمامی نشریات فارسی نیز حائز اهمیت است. کیهان بچه‌ها ‌خاطره شیرین و مشترک جمع بزرگی از ایرانیان و محل ظهور و رشد گروه کثیری از چهره‌های ادبیات کودک ایران بوده است.

امروز فریده فرجام نود ساله شد. عمرش دراز و با سلامت و سعادت همراه باد. فرجام به تنهایی چند عنوان «اولین» را در ادب و هنر ایران به خود اختصاص داده است؛ مثلا عنوان اولین زن نمایشنامه‌نویس ایرانی را.

طی ماه گذشته پس از نامه‌های انجمن نویسندگان کودک و نوجوان به وزیر آموزش و پرورش و سپس رئیس‌جمهور، دوباره بحث درباره کانون پرورش فکری کودکان داغ شده است. بسیاری از نویسندگان و هنرمندان به اظهارنظر پرداخته‌اند و رئیس‌جمهور دستور پیگیری داده و وزیر هم همزمان چندین گزاره متفاوت را منکر شده است.

حدود دو سال پیش نیز فضای فرهنگی کشور آکنده نام کانون شد. طرحی برای الحاق کتابخانه‌های کانون به نهاد کتابخانه‌های عمومی مطرح شده بود که به اجماع بی‌نظیر اهالی فرهنگ و صدور بیش از ده بیانیه و مسکوت ماندن آن طرح انجامید، اما اصل مسئله همچنان حل ناشده باقی ‌ماند.

این بار اولی نیست که موضوع ادغام و تجمیع کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ذیل یک وزارتخانه یا نهاد دولتی مطرح می‌شود؛ یک بار چشم نهاد کتابخانه‌ها در پی این مجموعه بود و حالا آموزش و پرورش به دنبال آن است.

اخیراً انجمن نویسندگان کودک و نوجوان در نامه‌ای خطاب به مسعود پزشکیان، رئیس جمهور از دغدغه‌های خود برای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان گفت و طرح تجمیع کانون پرورش فکری با واحدهای استانی آموزش و پرورش را موجب از بین رفتن استقلال این نهاد فرهنگی خواند.

سیروس طاهباز اگر زنده مانده بود، امروز تولد هشتادوپنج سالگی اش را جشن می‌گرفتیم اما تقدیر چنان بود که او در پنجاه و نه سالگی به جهان دیگر سفر کند. طاهباز را بیشتر به دلیل تلاش‌هایش درباره آثار نیما و همچنین فعالیت‌های مطبوعاتی می‌شناسند و کمتر کسی از خدمات بی‌بدیل او در حوزه ادبیات کودک حرفی می‌زند.