بزرگنمایی مسؤولان یا سیاه نمایی منتقدان، کدام را باور کنیم؟
گروه فرهنگی- اعظم طیرانی
- ناشران داخلی شرکتکننده در بیستو ششمین نمایشگاه کتاب تهران از کاهش
۵۰ تا ۷۰ درصدی فروش کتاب نسبت به سال قبل و خلوت بودن کمسابقهغرفهها
میگویند و برخی ناشران بخش بینالمللی نیز از کاهش ۵۰ درصدی فروش خود خبر
می دهند.
مسؤولان اما آمار دیگری دارند
کاهش
آمار بازدیدکنندگان از این نمایشگاه و نیز کاهش گاه تا 70 درصدی فروش برخی
غرفهها اخبار دیگری هستند که از نمایشگاه کتاب تهران میرسند. هرچند رئیس
بیست و ششمین نمایشگاه کتاب تهران به ایسنا اعلام کرده کاهش بازدیدکنندگان
صحت ندارد و تنها در سه روز اول یک میلیون نفر از نمایشگاه بازدید کردند.
علی اسماعیلی درباره دلیل تراکم اندک مشهودی که امسال در نمایشگاه بوده
عنوان کرده « امسال 30 هزار متر به فضای نمایشگاه اضافه شده بود و بخش
بینالملل نیز به خارج از مصلا منتقل شدهاست،به همین دلیل تراکم جمعیت
کمتر به چشم میآمد»!
گرچه بخش اطلاع رسانی نمایشگاه نیز اعلام کرده
،فروش ناشران در نمایشگاه امسال 10 تا 15 درصد افزایش داشته است،اما ناشران
روایت دیگری دارند.
غافلگیری ناشران
بهرام
عفراوی ؛مدیر مسؤول انتشارات دایره چهار رنگ، بیست وششمین دوره نمایشگاه
کتاب تهران را دوره متفاوت با سالهای قبل عنوان میکند ومی گوید:طبق گفت
وگوهایی که در روزهای این نمایشگاه با سایر ناشران داشتم، بیشتر ناشران از
فروش کتاب در این نمایشگاه ناراضی بودند، میتوان گفت کسادی فروش کتاب در
این نمایشگاه بسیاری از ناشران را غافلگیر کرد .
وی ادامه میدهد: برخی
از ناشران طبق روال سالهای قبل برنامه ریزی کرده بودند و برای خرید کاغذ
وچاپ کتاب حدود 150 میلیون سرمایه گذاری کرده بودند به این امید که با فروش
این کتابها در نمایشگاه به نقدینگی میرسند که متاسفانه به دلیل کاهش فروش
کتاب این مهم تحقق نیافت واین نمایشگاه جز آشفتگی وایجاد استرس برای
ناشران هیچ دستاوردی نداشت.
عفراوی در خصوص استقبال مردم از نمایشگاه
در مقایسه با سالهای قبل میگوید: طی این دوره از نمایشگاه استقبال مردم
نیز بسیار کاهش یافته بود به گونه ای که هفته اول نمایشگاه سوت وکور بود و
بیشتر بازدید کنندگان را مسوولان تشکیل میدادند وتقریبا سه ،چهار روز
آخرمصلا حال وهوای نمایشگاهی به خود گرفت که البته این شلوغی هم نتیجه
رضایت بخشی نداشت.
وی با اشاره به کاهش چشمگیر بازدید کنندگان شهرستانی
از نمایشگاه کتاب تهران اظهار میدارد: طی این دوره از نمایشگاه به دلیل
افزایش هزینههای حمل ونقل، حضور بازدید کنندگان سایر شهرها بسیار کمرنگ
بود؛ البته دور از ذهن نیست که با افزایش هزینههای زندگی و سفر وهمچنین
افزایش قیمت کتاب نمی توان برنامه ای برای خرید کتاب و بازدید از نمایشگاه
داشت.
پشیمانی ناشران
این
پژوهشگر حوزه نشراذعان میدارد: به رغم اینکه نمایشگاه کتاب بزرگترین
نمایشگاه کشور وبزرگترین نمایشگاه کتاب خاورمیانه وحتی جزو بزرگترین
نمایشگاههای کتاب جهان محسوب میشود، متاسفانه بیست وششمین دوره آن به
نحوی برگزار شد که زنگ خطر بزرگی را برای بسیاری از ناشران ومسوولان برگزار
کننده به صدا درآورد به گونه ای که بر خلاف دورههای قبل طی این دوره نه
تنها تمام غرفه ها پر نشده بود، بلکه بیشتر ناشران نیز از شرکت در نمایشگاه
پشیمان بودند.
دکتر فریده خلعتبری، مدیر مسؤول انتشارات شباویز نیز از
کاهش 60 تا 70 درصدی فروش کتاب در بیست وششمین نمایشگاه بین المللی کتاب
تهران خبر میدهد ومی گوید:با توجه به اینکه قیمت کتابها طی سال 91 نسبت به
سال 90 افزایش یافته بود وهمچنین ایجاد محدودیت فروش کتابهای مربوط به
سالهای قبل از 89 درکاهش فروش کتاب دور از انتظار نبود.
وی ادامه میدهد :امسال علاوه بر کاهش چشمگیر فروش کتاب ،کاهش تعداد بازدیدکنندگان نیز نسبت به دورههای قبل بسیار مشهود بود.
این
ناشر با تجربه یکی از دلایل کاهش فروش کتاب دربیست وششمین نمایشگاه کتاب
تهران را محدود کردن فروش کتابهای سه سال اخیر عنوان میکند ومی گوید: اغلب
مراجعه کنندگان کتابهای سالهای قبل را میخواستند که متأسفانه فروش آن
درنمایشگاه مقدور نبود.
سالنهای خلوت نمایشگاه
دکتر
خلعتبری میافزاید: این محدودیت فروش از دو سال قبل اعلام شده بود، اما طی
دو دوره قبل برای مردم اطلاع رسانی نشده بود، اما امسال اغلب مردم از این
موضوع مطلع بودند و بازدیدی از نمایشگاه نداشتند به طوری که حتی طی روزهای
پنجشنبه وجمعه نیز سالنهای نمایشگاه بسیار خلوت بود .
سید علی کاشفی
خوانساری ؛مدیر مسوول انتشارات حوا نیزمعتقد است: هر چه مدیران دولتی
بخواهند با بزرگنمایی، خود را در برگزاری نمایشگاه بیست و ششم موفق نشان
دهند، واقعیت این است که نمایشگاه امسال در مقایسه با سالهای قبل بسیارضعیف
بوده است .
وی با بیان اینکه شاید تقصیری بر گردن مدیران وزارت ارشاد
نباشد، میافزاید: کاهش تعداد کتابهای منتشر شده به دلیل قیمت بالای کاغذ
از یک سو وکاهش قدرت خرید مردم به دلیل مشکلات اقتصادی از سویی دیگر موجب
شده بود به طور تقریبی ناشران حوزههای مختلف فروشی معادل 50 درصد سالهای
پیش داشته باشند .
وی در خصوص استقبال مردم از نمایشگاه مذکورمی گوید:
گرچه در پی مشکلات اقتصادی، انگیزه مردم برای حضور در نمایشگاه کاهش یافته
بود، اما رسانه ها به ویژه صدا وسیما نیز به دلیل شرایط سیاسی واجتماعی
نسبت به سالهای گذشته اطلاع رسانی کمتری در خصوص نمایشگاه داشتند که همه
این موارد دست به دست هم داده واقبال کمرنگ مردم نسبت به بیست وششمین
نمایشگاه بین المللی کتاب تهران را رقم زد.
کاهش چشمگیر فروش کتاب
محسن
باقر زاده، مدیر مسؤول انتشارات توس نیز میگوید: فروش کتاب در بیست
وششمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران در مقایسه با دورههای قبل کاهش
چشمگیری داشته است،گرچه هنوز حسابهای نمایشگاه ارایه نشده، اما آنچه از
قراین پیداست فروش کتاب در مقایسه با دورههای قبل بسیار پایین بوده است .
وی
با اشاره به اینکه ازدحام مردم در چنین نمایشگاهی امری طبیعی است،
میافزاید: اقبال مردم از بیست وششمین دوره نمایشگاه درمقایسه با دورههای
قبل کمرنگ تر شده بود، اما آنچه بسیار حایز اهمیت است کاهش چشمگیر فروش
کتاب است .چراکه حضور مردم در این نمایشگاه به معنای خرید کتاب نیست و
بسیاری ازآنان برنامه ای برای خرید نداشتند. طی سالهای قبل حضور ناشران در
نمایشگاه کتاب به دلیل کسب نقدینگی بسیار رضایت بخش بود، اما طی این دوره
از نمایشگاه فروش کتاب با کاهش چشمگیری مواجه شده بود که نارضایتی اغلب
ناشران را در پی داشت.
اما حسین امیری، مدیر مسؤول انتشارات ستاره در
خصوص این موضوع نظر دیگری دارد. وی میگوید: اگر فروش کتاب در بیست وششمین
نمایشگاه بین المللی کتاب تهران را با سایر شاخصهای موجود مقایسه کنیم در
مییابیم به نسبت خوب هم بوده است. وی با بیان اینکه 6 سال متوالی است که
درنمایشگاه کتاب شرکت میکند، میافزاید: به اعتقاد من استقبال مردم نیز
نسبت به سالهای قبل تغییری نکرده بود!