علی کاشفی خوانساری روز شنبه در نشست تخصصی بررسی ارتباط مطبوعات و نقش آن در ادبیات داستانی ایران و در جمع نویسندگان، روزنامه نگاران و فعالان ادبی تبریز اظهارکرد: مطبوعات به دلیل ویژگی های انحصاری خود، فراگیری عام و تخصصی تری نسبت به کتاب دارند و تاریخ فعالیت مطبوعات ادبی در ایران گواهی بر این مدعاست.

وی افزود: با مرور تاریخ مطبوعات ایران و نیز تاریخچه انتشار کتاب در این کشور می توان گفت با آنکه کتاب سابقه انتشار بیشتری نسبت به مطبوعات دارد و قدمت تالیف کتاب در ایران به سده ها قبل می رسد ولی مطبوعات به دلیل ماهیت مدرن و نیز شیوه های عرضه آن در جامعه فراگیری بیشتری داشته است.

کاشفی گفت: قبل از اینکه مطبوعات وارد ایران شوند و به عنوان یک رسانه خود را مطرح کنند، زبان فارسی مخاطبانی در آن سوی مرزها داشت و در اولین گام ها یادداشت هایی به زبان فارسی در ستون ویژه ای در نشریات هندوستان و اروپایی منتشر می شد.

وی گفت: نخستین نشریه ای که در ایران منتشر شد ˈروزنامه کاغذ اخبار ˈ بود که در زمان محمد شاه قاجار منتشر شد و از اولین شماره اش دربردارنده اخبار حوزه کتاب بود و این نشریه راه را برای رشد داستان و مسایل ادبی هموار کرد.

این نویسنده در تشریح چرایی پیشرو بودن مطبوعات نسبت به کتاب خاطر نشان کرد: در دوره ناصرالدین شاه ، مطبوعات شکلی مدرن داشتند و شیوه های چاپ آنها نیز تازگی داشت ولی کتاب همچنان محتوا و فرمی قدیمی و سنتی داشت.

وی گفت: کتاب های مدرن، نمایش نامه ها و داستان ها در خارج از کشور منتشر می شد، این در حالی بود که در داخل ایران کتاب ها سنتی و مشابه نسخ خطی بود و حتی محتوای این آثار نیز منطبق بر فضای سنتی بود.

وی ادامه داد: با اینحال فضای مطبوعات فضای پیشرو تری بود و با توجه به ایجاد شبکه ای ویژه برای توزیع نشریات، شمارگان گسترده تر نسبت به کتاب داشت.

کاشفی گفت: در دوره قاجار در مدارس نشریه داخلی منتشر می شد و تحریریه آن را دانش آموزان و محصلان تشکیل می داد، در یادداشت های این عده، داستان هایی نیز نوشته و در شمارگان وسیع میان مخاطبان توزیع می شد.

وی افزود: از این رو برخلاف تصور، کار مطبوعاتی ارزشی به مراتب بیشتر نسبت به کتاب داشت و از همان سالها به بعد این مساله به عنوان یک قاعده در جامعه فرهنگی و ادبی ایران خودش را بروز داد.

کاشفی قوی بودن سیستم نظارتی در مطبوعات به دلیل حضور چند کارشناس در راس مدیریتی آن را به عنوان عاملی دیگر در افزایش مقبولیت مطبوعات و نیز حرفه ای تر شدن محصول منتشر شده یاد کرد و گفت: واقعیت آن است که یک شهروند می تواند کتاب خود را با سرمایه ای معادل پنج میلیون ریال 10 میلیون ریال منتشر کند و نوشته اش هم هیچ ارزش ادبی نداشته باشد و اینکه مخاطبانی داشته باشد یا نه بسته به اقبال او خواهد داشت.

وی اظهار کرد: ولی این موضوع در مورد مطبوعات صادق نیست و آثار منتشر شده در مطبوعات الزاما از استانداردهایی برخوردارند.