در حوزه تصويرگري جشنواره داخلي نداريم
اگرچه تصوير بيواسطهتر از زبان گفتاري است، اما زبان تصوير از نشانههايي استفاده ميكند كه بعضا قطع كننده ارتباط است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، سعيد باباوند، مدير هنري و گرافيست در نشست تخصصي بومي كردن تصاوير در كتابهاي كودك و نوجوان در نمايشگاه كتاب با بيان اين مطلب گفت: اينجاست كه لزوم ترجمه مجموعه نشانههاي يك تصوير خود را نشان ميدهد. تصويرگر وقتي اثر ترجمهاي را تصوير ميكند متوجه است كه اين اثر غربي است، اما كهن الگوها و بافتههاي مشتركي كه با مخاطب دارد او را وادار ميكند كه در تصويرگري از نشانههاي بومي خود بهره گيرد.
اين گرافيست گفت: تصويرگر براي تصويرگري آثار ترجمهاي بايد با ابزار نشانههاي تصويري مردم خود عجين باشد و بتواند مفاهيم بلند اديبان را بازسازي كند.
در اين نشست كه در زمره نشستهاي تخصصي سراي اهل قلم كودك و نوجوان بود، علي كاشفي خوانساري نيز گفت: آنچه اتفاق افتاده است اين است كه مجموعهاي به نام «قصر پرهياهو» نوشته نورمن هانتر كه پيشتر توسط مهرداد تهرانيان راد ترجمه شده بود، توسط جمعي از تصويرگران تصويرسازي شده است. من فكر ميكنم اين تصاوير رنگ و بوي بوميتري دارد و همين موضوع پذيرش و ارتباط مخاطب را با اثر تقويت ميكند.
وي گفت: اگرچه تصاوير زبان جهاني است، اما جنبههاي بومي دارد كه ممكن است با تغيير زمان و مكان قابل فهم نباشد. بسياري از آثار ارزشمند ممكن است به دليل كهنه شدن تصاويرشان كمتر مورد توجه مخاطب باشد؛ كما اينكه ممكن است فلان متن امروزي مخاطب خود را از دست داده باشد، ولي همچنان تصاوير دلنشين را دارد. من فكر ميكنم بازسازي تصوير از متن ميتواند به جلب مخاطب و فهم او كمك كند.
وي تصريح كرد: اين اتفاق هنوز نيفتاده است؛ شايد يكي از دلايل آن اين باشد كه ناشران ما به دليل مسائل اقتصادي ترجيح ميدهند از تصاوير آثار ترجمهاي كه هزينهاي براي آنان در پي ندارد با وجودي كه ممكن است بسياري از جنبههاي آن با فرهنگ بومي و ملي ما تناسبي نداشته باشد، استفاده كنند. شايد بهتر اين باشد كه ما در اين زمينه تجديدنظر كنيم.
وي افزود: البته برعكس اين مساله هم وجود دارد؛ يعني ناشراني هستند كه بر اساس تصاوير زيبا متون تازه را سفارش ميدهند، اما اينكه بر اساس يك متن خوب تصوير جديدي سفارش داده شود تاكنون اتفاق نيفتاده است. شايد يكي از دلايل آن مسائل اقتصادي است. بايد از تصويرگران حمايت كرد و اين كار ميتواند يكي از جنبههاي حمايتي از آنان به شمار آيد.
در ادامه ندا عظيمي، تصويرگر كتاب كودكان و نوجوانان گفت: بومي كردن در شناخت سمبلها و نشانهها يكي از مهمترين مسائلي است كه بايد در آن دقت نظر داشت. نميتوان «گربه چكمه پوش» را به صرف ترسيم يك فرش ايراني رنگ و بوي ايراني بخشيد. من فكر ميكنم يكي از مشكلات اساسي ما اين است كه اغلب تصويرگران ما به جشنوارههاي بينالمللي نظر دارند، ما در حوزه تصويرگري جشنواره داخلي نداريم؛ بنابراين به صورت ناخودآگاه نيروهاي خود را به سمت سمبلگرايي پيش ميرانيم و فكر ميكنيم منظور از فضاسازي ايراني همين است.
اين تصويرگر تاكيد كرد: ما داستانهايي را ميتوانيم به صورت بومي تصويرسازي كنيم كه بيزمان و بيمكان باشد؛ در اينجا تصويرگر ميتواند بر اساس خيال خود تصوير كند، اما در داستانهايي مثل سيندرلا اين امكان وجود ندارد.